«Παραδεχόμαστε και λατρεύουμε έναν υπέρτατο και άπειρο Θεό. Παραδεχόμαστε τον Υιό Του, ένα Χριστό, το Άγιο Πνεύμα ή θείο Παράκλητο και τον άνθρωπο κατ’ εικόνα και ομοίωση του Θεού».
Δεύτερη αρχή της Χριστιανικής Επιστήμης, Επιστήμη και Υγεία με Κλειδί των Γραφών, σελ. 497
H Mary Baker Eddy περιέγραψε την ανακάλυψή της, την Χριστιανική Επιστήμη, όχι μόνο ως την «πεμπτουσία του Χριστιανισμού» αλλά και ως το «στέμμα» του (Miscellaneous Writings1883-1896 σελ.336 και 252). Η δεύτερη αρχή της Μητέρας Εκκλησίας παρέχει ένα σταθερό θεμέλιο για την Χριστιανική βάση της διδασκαλίας της. Μέσα σε λίγες γραμμές, η Αγία Τριάδα, ένα από τα πιο βασικά δόγματα της Χριστιανικής θεολογίας, αποκαλύπτεται σ’ ένα νέο φως. Η αρχή δείχνει επίσης την δέσμευση της Χριστιανικής Επιστήμης να τιμά τις θεμελιώδεις διδασκαλίες της Χριστιανικής θεολογίας – την πίστη σ’ ένα Θεό, στον Χριστό Ιησού και στο Άγιο Πνεύμα – με το να συμπεριλαμβάνει αυτές σαν ουσιαστικά στοιχεία για μας που πρέπει να κατανοήσουμε και να αποδείξουμε. Ο καθένας που θέλει να κατανοήσει τη Χριστιανική βάση των διδασκαλιών της Χριστιανικής Επιστήμης, ειδικά πάνω στο επίμαχο θέμα της σχέσης ανάμεσα στο Θεό και τον Υιού Αυτού, Ιησού, θα βρει ότι η δεύτερη αυτή αρχή είναι μια ανεκτίμητη βοήθεια.
Αποκάλυψη της Αγίας Τριάδας
Η σημασία που έδινε η κα Eddy στο θέμα της τριάδας είναι προφανής από περιστατικά στην τελευταία τάξη της πάνω στη Χριστιανική Επιστήμη το 1898. Κάλεσε 70 μαθητές στο Concord, New Hampshire, κι’ έδωσε δύο μαθήματα πάνω σ’ αυτό το θέμα. Όταν τους ζήτησε να δώσουν ένα ορισμό της τριάδας, μία από τους μαθητές της έγραψε αναπολώντας ότι «ήταν προφανές ότι οι απαντήσεις δεν ήταν τέλειες» (We Knew Mary Baker Eddy, σελ.142). Η κα Eddy τότε τους έδωσε μια σύντομη εξήγηση και λίγες εβδομάδες αργότερα έστειλε σε κάθε μέλος μια γραπτή έκθεση πάνω στο θέμα αυτό.
Από την αφήγηση αυτή, γίνεται σαφές ότι η κα Eddy θεωρούσε ότι ήταν υψίστης σημασίας οι μαθητές της να έχουν μια βαθιά κατανόηση της τριάδας. Η εμπνευσμένη σκέψη της έσκισε το δόγμα του σχολαστικισμού και αποκάλυψε την πραγματικότητα του ενός τριαδικού Θεού. Γράφει στο βιβλίο της Επιστήμη και Υγεία με Κλειδί των Γραφών: «Η Ζωή, η Αλήθεια και η Αγάπη αποτελούν το τριαδικό Πρόσωπο, που καλείται Θεός – δηλαδή, την τριπλή θεία αρχή, Αγάπη. Παριστάνουν μια τριάδα σε ενότητα, τρία σ’ ένα – που είναι ίδια στην ουσία, αν και πολύμορφη στο λειτούργημα: το Θεό, τον Πατέρα-Μητέρα. Τον Χριστό, την πνευματική ιδέα της υιικής σχέσης. Τη θεία Επιστήμη ή τον Άγιο Παράκλητο» (σελ. 331).
Η φράση «πολύμορφη στο λειτούργημα» είναι το κλειδί για να κατανοήσουμε την διαφορά της παραδοσιακής αντίληψης για την τριάδα και αυτής που αποκαλύπτεται στην Χριστιανική Επιστήμη. Η αντίληψη, ότι κάθε άποψη της τριάδας έχει ένα ξεχωριστό και διακριτό ρόλο ή λειτούργημα μέσα στην μοναδικότητα του Θεού, μας προστατεύει από την δοξασία ότι ο Υιός και η θεία Επιστήμη μπορεί να είναι ισότιμοι με το Θεό. Η πνευματική ιδέα της υιικής σχέσης και η θεία Επιστήμη δεν μπορεί ποτέ να είναι ισότιμες με το Θεό, αλλά συνυπάρχουν με Αυτόν. Η δεύτερη αρχή μας δίνει την δικαιοδοσία να παραδεχθούμε την άπειρη φύση του Θεού και την νοερή σχέση Του με τον άνθρωπο και το σύμπαν, όπως υποδηλώνεται από την τριάδα.
Παραδεχόμαστε και λατρεύουμε έναν υπέρτατο και άπειρο Θεό
Η δεύτερη αρχή αρχίζει με περιγραφή του πρώτου λειτουργήματος της τριάδας, που είναι ο Θεός, ως «υπέρτατος και άπειρος». Επίσης, αποκαλύπτει το βάθος της αγάπης που χρειάζεται κάποιος για να Τον λατρεύει πραγματικά. Με την λέξη παραδεχόμαστεαρχίζει αυτή η αρχή και οι επόμενες τρεις αρχές, γεγονός που υποδηλώνει τη σημασία της ως μια ιδιότητα της σκέψης. Πρέπει να παραδεχθούμε και να λατρεύουμε την μοναδικότητα της υπέρτατης και άπειρης φύσης του Θεού, η οποία αποκλείει την πιθανότητα να υπάρχει άλλη δύναμη ή παρουσία.
Δεν μπορούμε να αφήσουμε την εισαγωγική αυτή φράση της δεύτερης αρχής χωρίς να εξετάσουμε την οδηγία να λατρεύουμε το Θεό. Καθώς αυξάνουμε στην κατανόηση για το Θεό, συνειδητοποιούμε την αγάπη Του για μας – αλλά είναι επιτακτικό να Τον αγαπάμε κι’ εμείς. Η Mary Baker Eddy ταύτισε την αγάπη για το Θεό ως το «Ελδοράδο του Χριστιανισμού» (Επιστήμη και Υγεία, σελ.9). Με άλλα λόγια, είναι αναγκαίο να δίνουμε αλλά και να παίρνουμε. Αυτό λέγεται ξεκάθαρα στην Πρώτη Επιστολή του Ιωάννη, όπου διαβάζουμε: «Και ημείς εγνωρίσαμεν και επιστεύσαμεν την αγάπην την οποίαν έχει ο Θεός προς ημάς. Ο Θεός είναι αγάπη, και όστις μένει εν τη αγάπη, εν τω Θεώ μένει και ο Θεός εν αυτώ» (Α’ Ιωαν. 4:16). «Ημείς αγαπώμεν αυτόν, διότι αυτός πρώτος ηγάπησεν ημάς» (εδάφιο 19). Αυτό σημαίνει για μένα ότι πρέπει να αγαπάμε συνειδητά το Θεό και να παραδεχόμαστε την υπέρτατη και άπειρη φύση Του.
Η λατρεία του Θεού είναι κάτι περισσότερο από λόγια. Απαιτεί δέσμευση ότι θα τον αντανακλούμε σε όλες τις λεπτομέρειες της καθημερινής μας ζωής. Σημαίνει ότι θα είμαστε έτοιμοι να ακολουθήσουμε τον Ιησού ως τον οδηγέτη Χριστιανό και να εκφράζουμε αγάπη άνευ όρων, όπως έκανε ο ίδιος. Ότι θα προσπαθούμε να ανακαλύψουμε μόνο την εικόνα του Θεού σ’ αυτούς που είναι γύρω μας. Η Χριστιανική απαίτηση για όλους όσους ομολογούν ότι αγαπούν το Θεό είναι να είμαστε έτοιμοι να παραμερίσουμε τις δικές μες ανάγκες, προκειμένου να βοηθήσουμε ο ένας τον άλλον. Η Mary Baker Eddy περιγράφει ότι αυτή η δύναμη της αγάπης συγκροτεί την τριάδα, όταν γράφει: «Η Αλήθεια, Ζωή και Αγάπη είναι πανίσχυρες, οπουδήποτε τις σκέπτεται κανείς, τις αισθάνεται, μιλάει ή γράφει γι’ αυτές – στον άμβωνα, στην αίθουσα δικαστηρίου, στο πεζοδρόμιο, ή στα σπίτια μας. Είναι οι νικητές που δεν μπορεί κανείς να κατατροπώσει. Αγάπη είναι ο γενικός όρος για το Θεό. Η αγάπη σχημάτισε αυτή την τριάδα, την Αλήθεια, Ζωή και Αγάπη, την τριάδα που κανένας άνθρωπος δεν μπορεί να χωρίσει» (The First Church of Christ, Scientist, and Miscellany, σελ.185).
Παραδεχόμαστε τον Υιό Του, ένα Χριστό
Σ’ αυτή τη δήλωση η αρχή αναφέρεται στο δεύτερο λειτούργημα της τριάδας: τον Χριστό, την πνευματική ιδέα της υιικής σχέσης. Είναι αναγκαίο για μας να παραδεχόμαστε αυτό τον ρόλο ή την αποστολή του Χριστού προκειμένου να καταλάβουμε την σπουδαιότητα του λειτουργήματός του μέσα στην τριάδα. Ο Χριστός, ή η θεία ιδέα, αποκαλύπτει την ακατάλυτη σχέση μεταξύ του Θεού και της δημιουργίας Του, του ανθρώπου και του σύμπαντος. Και η κατανόηση που είχε ο Ιησούς για τον Χριστό, τη φύση του που ήταν όμοια με το Θεό, ήταν αποφασιστικής σημασίας για το θεραπευτικό του έργο – ακριβώς όπως είναι αποφασιστικής σημασίας και για το δικό μας θεραπευτικό έργο σήμερα.
Η απαράμιλλη ικανότητα του Ιησού να θεραπεύει, αποκάλυψε την αχώριστη σχέση του με το Θεό και απόδειξε την κατανόηση του για την υιική του σχέση. Η δήλωσή του, «Εγώ και ο Πατήρ εν είμεθα» (Ιωάν.10:30), δεν υπονοεί ότι θεωρούσε τον εαυτό του ίσο με το Θεό. Ήταν μια παραδοχή της μοναδικής τους σχέσης. Η κατανόηση της πνευματικής του ταυτότητας του έδωσε, επίσης, την ικανότητα να αναγνωρίζει τη θεία φύση και στους άλλους και έτσι να τους οδηγήσει να γίνουν μαθητές του. Είπε, «Εάν σεις μείνητε εν τω λόγω τον εμώ είσθε αληθώς μαθηταί μου και θέλετε γνωρίσει την αλήθειαν και η αλήθεια θέλει σας ελευθερώσει» (Ιωάν.8:31, 32). Η Eddy αναγνώρισε την υπόσχεση αυτή σαν μια πρακτική αλήθεια για όλες τις εποχές και την έκανε προσιτή στον κόσμο ως Χριστιανική Επιστήμη. Έδειξε ότι όλοι έχουμε την ικανότητα να αποδείξουμε, με απόλυτη βεβαιότητα, την ενότητά μας με το Θεό. Όλοι μας μπορούμε να βιώσουμε τη χαρά που μας προξενεί το γεγονός ότι γνωρίζουμε την αχώριστη φύση της σχέσης μας με το Θεό, επειδή ο καθένας μας είναι ο πολύτιμος γιος ή θυγατέρα Του – ότι γνωρίζουμε ότι ο Χριστός αποκαλύπτει την αληθινή μας ταυτότητα, τώρα και για πάντα.
Tο Άγιο Πνεύμα ή θείο Παράκλητο
Το λειτούργημα του Αγίου Πνεύματος ή του θείου Παράκλητου είναι να εγκαθιδρύσει την ισχύ και την παρουσία του Θεού μιλώντας στην ανθρώπινη συνείδηση, ειδικά σε στιγμές ανάγκης. Για παράδειγμα, έχουμε την αφήγηση της Γραφής όπου ο Ιησούς παρηγορεί τους μαθητές του, επειδή γνώριζε ότι σύντομα δεν θα τον είχαν πια μαζί τους. Είπε, «Και θέλω παρακαλέσει τον Πατέρα και θέλει σας δώσει άλλον Παράκλητον, δια να μένει μεθ’ υμών εις τον αιώνα» (Ιωάν.14:16). Η Mary Baker Eddy γράφει στο Επιστήμη και Υγεία, «Ξέρω ότι ο Παράκλητος αυτός είναι η Θεία Επιστήμη» (σελ.55). Λατρεύω την ιδέα ότι ο Παράκλητος θα μένει μαζί μας για πάντα – ότι η ισχύς και η παρουσία της θείας Επιστήμης ενεργεί πάντα για το καλό της ανθρωπότητας. Επειδή είναι ο Παράκλητος, μας διαβεβαιώνει ότι σαν παιδιά του Θεού δεν μπορούμε ποτέ, ούτε για μια στιγμή, να χωριστούμε από το Θείο.
Ανακάλυψα την γεμάτη δύναμη θεραπευτική δράση του Αγίου Πνεύματος, όταν έπρεπε να ταξιδέψω με σκοπό να δώσω δύο διαλέξεις σχετικά με την Χριστιανική Επιστήμη. Ήμουν άρρωστη για περίπου δύο εβδομάδες από μια βαριά μορφή γρίπης και δεν ήξερα πως θα μπορούσα να εκπληρώσω τις υποχρεώσεις μου. προσευχόμουν, αναζητώντας μια βαθύτερη κατανόηση της τριάδας και για να δεχθώ συνειδητά ότι η ζωή μου ήταν ασφαλής μέσα στην ενότητα του Θεού.
Λίγες ημέρες πριν αναχωρήσω άρχισα να νοιώθω καλύτερα, αλλά ακόμη ανησυχούσα για τη φωνή μου, επειδή δεν μπορούσα να μιλήσω καθαρά. Πήρα το αεροπλάνο και ήμουν στη διάλεξη την επόμενη ημέρα. Προσευχόμουν για να συνειδητοποιήσω την ελευθερία και την καλοσύνη που απορρέουν από την άφθαρτη σχέση μου με το Θεό.
Το πρωί, καθώς προετοιμαζόμουν για τη διάλεξη, αποφάσισα να την διαβάσω δυνατά. Η φωνή μου όμως ήταν πολύ βραχνή και αυτό με έκανε να νοιώσω μεγάλο άγχος και φόβο. Στράφηκα στον ορισμό του Αγίου Πνεύματος από το Επιστήμη και Υγεία, που λέει: «ΑΓΙΟ ΠΝΕΥΜΑ. Θεία Επιστήμη, η εμφάνιση της αιώνιας Ζωής, Αλήθειας και Αγάπης» (σελ.588). Διαβεβαίωσα ότι το λειτούργημα του Αγίου Πνεύματος εδραίωσε το νόμο της Αγάπης και ότι αυτός ο νόμος με κρατούσε πάντα σε τέλεια ένωση με το Θεό, τον στοργικό μου Πατέρα. Επίσης, ήταν ξεκάθαρο ότι αυτό που επρόκειτο να ακουσθεί ήταν η φωνή του Αγίου Πνεύματος – όχι η δική μου. Συνειδητοποίησα ότι όλο αυτό που εκτυλισσόταν ήταν η «αιώνια Ζωή, Αλήθεια και Αγάπη» και ότι αυτό θα με ελευθέρωνε από το πρόβλημά μου. Το κακό που προσπαθούσε να με κάνει να πιστέψω ότι η φωνή μου θα έσβηνε ήταν ψέμα και δεν είχε καμία δύναμη να εμποδίζει τη δύναμη του Αγίου Πνεύματος.
Συνέχισα να προσεύχομαι με αυτές τις ιδέες. Ήμουν πεπεισμένη ότι το Άγιο Πνεύμα θα επικαθόταν σε όλους αυτούς που θα ερχόντουσαν, όπως την ημέρα της Πεντηκοστής. Καθώς άρχισα να λέω τις πρώτες λέξεις της διάλεξης, ιδέες πλημμύρισαν την σκέψη μου και διαπίστωσα ότι εκφραζόμουν με πολύ πιο άμεσο και δυναμικό τρόπο, με μια φωνή που ήταν καθαρή και δυνατή. Ήταν μια πολύ συγκινητική εμπειρία. Η παρουσία του Αγίου Πνεύματος ήταν πάνω σε όλους μας.
Και τον άνθρωπο κατ’ εικόνα και ομοίωση του Θεού
Η δεύτερη αρχή της Χριστιανικής Επιστήμης τελειώνει με την ισχυρή απόδειξη της άμεσης σχέσης μας με το Θεό. Συμπεραίνοντας με αυτό τον τρόπο η Mary Baker Eddy αποκάλυψε μια από τις πιο σημαντικές αλήθειες στη θεολογία και στη θεραπευτική μέθοδο της Χριστιανικής Επιστήμης. Όχι μόνον υπάρχει ένας Θεός, αλλά και ένας άνθρωπος – ο άνδρας και η γυναίκα που έχουν δημιουργηθεί κατ’ εικόνα και ομοίωσή Του, πράγμα το οποίο είναι μια επιβεβαίωση της τέλειας, αγνής, πνευματικής μας φύσης. Δεν μπορούμε ποτέ να πέσουμε από το υψηλό μας επίπεδο, διότι η εικόνα του Θεού δεν μπορεί ποτέ να είναι λιγότερο από καλή. Η αλήθεια ότι ο καθένας από μας είναι αυτός ο άνθρωπος, ακριβώς η εικόνα του Θεού, είναι το θεμέλιο της εφαρμογής της Χριστιανικής Επιστήμης. Στηρίζεται με ασφάλεια στις Γραφές και επαναβεβαιώνει τη Χριστιανική βάση της Χριστιανικής Επιστήμης.
